اشعار

آقـا سـلام بـر تـو و شـام غـریـب تو            آقا سـلام بـر دل غـربـت نـصیب تو

از راه دور بـا دل رنــجــور آمــدی            مرهم به غـیر صبر ندارد طبیب تو

باغ از صدای زمزمه، از عطر گل تهی‌ست            جا مانده در خرابه مگر عندلیب تو؟

تصویر کربلاست که همواره روشن است            در چـشـمـۀ زلال نـگـاه نـجـیـب تـو

رفتی و قرن‌هاست که تکرار می‌شود            نـجـوای عـاشـقـانـۀ امنّ یـجـیـب تـو

سجاد کربلا، به تن از تب، توان نداشت            تاب تن از کجا، که توان بر فغان نداشت

گر تشنگی، ز پا نفکندش غریب نیست            آب آن قدر، که دست بشوید ز جان، نداشت

در کـربـلا کـشـید بـلایی که پیـش وَهم            عرش عظیم، طاقت نیمی از آن نداشت

ز آمـد شـد غــم اســرا، در ســرای دل            جایی برای حسرت آن کشتگان نداشت

در دشت فتنه‌خیز که زان سروران، تنی            جز زیر تیغ و سایۀ خنجر امان نداشت

در کـربـلا اگر که شهـیـدش نکـرده اند            صیاد دهر، تیر جـفـا در کـمان نداشت

چون که در قـبله‌گه راز، شب تار آیی            شـمـع خلـوتـگه مـحـراب به پندار آیی

می‌برد نور سحر، قدر شبانگـاه چراغ            قرص ماه از نظر افتد چو شب تار آیی

باغ، از گرمی خورشید رخت می‌سوزد            اگـر ای لالـۀ تـبــدار بـه گــلــزار آیـی

بندۀ عشق تو در هر دو جهان آزاد است            کی تـوان دید که در بـنـد گـرفـتار آیی

همه از حجرۀ دل اشک به چشمان آرند            گر شوی مـشـتری غـم، سر بازار آیی

شد خرابه خجل از ارزش گنجینۀ خویش            چون تو را دید که با چشم گهربار آیی

سایۀ لطف تو گسترده به اطراف جهان            مصلحت چیست که در سایۀ دیوار آیی

نیست پیوسته، «حسان» طبع تو خلاّق سخن            مـگـر از جـلـوۀ دلـدار به گـفـتـار آیـی

در مـسـیـر کـوفـه و شـام خـراب            دست بـسـته بـوده با حـال خراب
پیش چـشـمـش در کـنار کـودکان            هیجده رأس به خون گشته خضاب

رأس عـبـاس رشـیـد و اکــبــرش            رأس قاسم رأس عون و جعفرش
رأس شـاه دیـن بـه روی نـیـزه‌ها            پـیـش چـشـمـان هـمـه با مـادرش
من که بـودم زیـنت عـرش بـرین            دست و پایم بسته در زنجـیر کین
می‌زنـد از بـام بـر مـا سـنـگ‌هـا            رأس بــابـایـم شـده نـقـش زمـیـن
بـسـته بودند کودکان را در رسن            کــودکـان خــسـتـۀ دور از وطـن
چون بنـفـشـه نیـلگـون پیکـر شده            لاله‌گـون زخمی همه گـل پیراهن

بهترین چیزی که دارم از جهان این گریه است            مرهمِ قلبم به هرجا هر زمان این گریه است
بعدِ عاشورا نمانده در وجودِ من قـرار            آه تسکینِ دلِ بی‌خانمان این گریه است

صحنه‌هایی دیده‌ام روی شتر در راه شام            چارۀ فکرش یقیناً عاشقان این گریه است
آب می‌بینم پُر از غم می‌شوم مانندِ رود            پس دوای عاجلِ تشنه‌لبان این گریه است
دست‌ها زنجیر شد بر گردنم هم غل زدند            باعثِ آرامش از زخمِ‌زبان این گریه است
هم‌سفر شد عمّه‌ام با شمرها! آه ای خدا            جای مردن چاره سازم بی‌امان این گریه است
حرف‌های زشت شد ردّ و بدل، صبرم گسست            من سلاحم پیشِ قومِ بد دهان این گریه است
رقصِ نیزه می‌کند با رأسِ بابایم حسین            پاسخم با ظلمِ خولی و سنان این گریه است
من امامِ ساجـدیـنم خـسته‌ام از روزگار            بهترین چیزی که دارم در جهان این گریه است

مُردم و زنده شدم صد بار در بینِ مسیر           دیدم از مردم چقدر آزار در بینِ مسیر
با غل و زنجیر در بالای ناقه؛ مضطرب           زخم ها خوردم من از اغیار در بینِ مسیر

در ‌کـنـارِ عـمّـه‌ام بردند این نامـردمان           در میانِ کـوچه و بـازار در بینِ مسیر
از خود کرببلا تا شام اذیت کرده است           خـنـده‌های حـرمله بسیار در بینِ مسیر
همسفـر شد دخـترانِ فاطـمی با شمرها           آسـمان شد بر سـرم آوار در بینِ مسیر
دست و پایم را به ناقه بسته بودند چون علی           دیده‌ام صد شعله در گلزار در بینِ مسیر
عمّه‌ام زینب چنان مادر بزرگم گشته بود           بود مـابـینِ در و دیـوار در بینِ مسـیر
چشم ها هیز و سخن هاشان تماماً نـاروا           زجـرها بُـردیم در انظار در بینِ مسیر
خـارهـایی رفت در پای رقیّه خـواهرم           بی شباهت نیست بر مسمار در بینِ مسیر
من عـلی ابن الحـسـیـنم راوی کـربـبلا           مُردم و زنده شدم صدبار در بینِ مسیر

آتش گرفته خیمه می‌سوخت پا به پایش            خورشید شعله‌ور شد در آسمان برایش
زنجـیـر می‌زدنـد و بـزم عـزا گرفـتـند            ‌زنجیرهای بسته بر رویِ دست و پایش

دستان عمه زینب را بسته دید و بی‌شک            هر آن از این مصیبت شد بیشتر عزایش

در ازدحـام شـام و در تنـگـنـایِ بـازار            در زیر دست و پا رفت در هر قدم عبایش
یک روز داغ دید و یک عمر روضه‌خوان شد            با لرزشی که افتاد از بغض، در صدایش
می‌رفـت سـمـت مسـجـد افـتـاد یـادِ بابا            از دست پـیـرمـردی افـتاد تا عـصایش
یادِ غروبِ گودال سر می‌گذاشت بر خاک            آرام گـریه می‌کرد با ذکر سجـده‌هایش
یادِ محاسـنی که خون می‌چـکـید از آن            یادِ تنی که پُر بود از زخم، جای‌جایش
لعنت به تیر و شمشیر، لعنت به ذات نیزه            لعنت به خـنجـری که شد واردِ قـفـایش
تصویرِ نعل تازه از خاطرش نمی‌رفت            یک داغِ بیکران بود سوغاتِ کربلایش!

اى یک جهان برادر! وى نور هر دو دیده           چون حال زار خواهر! چشم فلک ندیده
بـی‌مـحـمـل و عمارى بی‌آشـنا و یـارى           سر گـرد هـر دیـارى خـاتون داغـدیـده

خورشید برج عصمت، شد در حجاب ظلمت           پشت سپهر حشمت، از بار غـم خـمیده
دردانه بانوى دهر، بی‌پرده شهرۀ شهر           دوران چه کرده از قهر، با نازپروریده؟
ای لالـۀ دل مـا! وی شـمـع مـحـفـل مـا           بر نى مقـابـل ما، سر بر فـلـک کـشیده
بنگر بحال اطفال، در دست خصم، پامال           چون مرغ بى پر و بال، کز آشیان پریده
یک دسته دل شکسته، بندش بدست بسته           یک حلقه زار و خسته، خارش بپا خلیده
گردون شود نگون سر، افلاک تیره منظر           زینب اسیر و اکبر، در خاک و خون طپیده
بربسته دست تقدیر، بیمار را به زنجیر           عنقای قاف و نخجیر، هرگز کسى شنیده؟
آهــش زنـد زبـانـه، روزانـه و شـبـانـه           از سـاغـر زمـانـه، زهــر اِلـم چـشـیـده
رفـتم به کام دشمن، در بزم عـام دشمن           داد از کلام دشمن، خـون از دلم چکیده
کـردنـد مجـلـس آرا، نامـوس کـبریا را           صاحـب‌دلان خدا را، دل از کـفم رمیده
گر مـو به مـو بمـویـم، آرام دل نجـویـم           از آنچه شـد نگـویـم، با آن سـر بـریـده
زآن لعـل عـیسوی‌دم، حاشا اگر زنم دم           کز جان و دل دمادم، خـتم رسل مکـیده

بگذار خون چشمت، که به اشک خود بشویم           که مگر شود میسّر، نگهی کنی به سویم
بـگـذار، تا تـوقـف بـکـنـنـد نـیـزه‌داران           که دمی بیاد طاهـا، گـل روی تو ببـویم

بگذار، تا ببـوسم ز رخـت بجای زهـرا           که درین سفر، برادر، همه جا بیاد اویم
بگذار، تا گلویت، ز سرشک خود کنم تر           که فشار غصه دیگر، شده عقده در گلویم
بخدا قـسـم که زینب، نکـند هـنوز بـاور           که تنت به کربلا و، سر توست روبرویم
لحظات وصل، ترسم، ز کفم رود حسینم           ز گزارشات هجران، تو بگوی و من بگویم
چو نشانۀ مودّت بود اشک من (حسانا)           به خدا همین مرا بس، به دو عالم آبرویم

سینه‌های غم داران همچو شمع سوزان است            خون شده دل یاران هـفتم شهیدان است

اشک لاله‌ها رنگـین قلب لاله‌ها خونین            رأس لاله‌های دین روی نیزه تابان است

مانده داغ و غم صدها بی‌نشانه مرقدها            بعد کوفه مقصدها سوی شام ویران است

شد به صبـح صادق‌ها هـفـتم شـقـایق‌ها            خون ز داغ عاشق‌ها قلب هر بیابان است

حـنجـری فغـان دیده قـامـتی کـمان دیده            گلشنی خزان دیده در حصار زندان است

مثل دیدۀ گردون سینه‌ای ز غـم گلگون            چشم زینب محزون غرق موج و توفان است

رفته دیر راهب سر چون شقایقی پرپر            دختری ز غم مضطر خواهری پریشان است

تـازیـانۀ دشـمـن خـورده دائـما" بـر تن            این که می‌کند شیون دختر است و گریان است

زورقی به دریا نیست رد پا به صحرا نیست            سیلی‌اش تسلا نیست دختری که نالان است

زینب است و جان او روی نی نشان او            جـاری از لـبان او آیـه‌های قـرآن است

گل خزان به باغ او اشک غم چراغ او            هر سری ز داغ او بی‌سر است و سامان است

دیده شعله افروزش شد دلم غم آموزش            از غم جگر سوزش سینه آتشستان است

در طریق عشق و غم روی لاله‌ها شبنم            در غباری از ماتم گرد غم به دامان است

جان عاشقان بر لب روز آسمان شد شب            «یاسر» از غم زینب غرق آه و افغان است

اشکـم به دریـا گـردیده واصل            خون از دو چشمم ریزد به ساحل
تا بـر دل من غـم گـشـته نـائل            آن دم بـریدم من از حـسین دل

کآمـد به مـقـتل شـمـر سـیـه‌دل

آوای غــم را مـن مـی‌شـنـیــدم            در دست قاتل خـنـجر که دیدم
از قـلـب خـسـته آهـی کـشـیـدم            او مـی‌دویــد و مـن مـی‌دویـدم
او رو به مقـتل من رو به قاتل

زنجـیـر دل را تا من گـسـسـتم            جــام بــلاهــا آمــد بـه دســتــم
از دیـدن غـم درهـم شـکـسـتـم            او می‌نشست و من می‌نـشـستم
او روی سـیـنـه من در مـقـابل

از هـسـتی خود من دل بـریـدم            از اشک دیـده صد لالـه چـیدم
اندوه و مـاتـم بر جـان خـریدم            او می‌کـشـید و من می‌کـشـیـدم
او خنجر از کین من ناله از دل

در مـقـتل خـون تا که رسـیـدم            ناگـه شـکـسـتـم نـاگـه خـمـیـدم
بـالای گـودال ایـنـگـونـه دیـدم            او مـی‌بـریـد و من مـی‌بـریـدم
او از حسین سر من از حسین دل

افـتـاده شـورش در خلـق عـالم            دارم دلـی در انــدوه و مــاتــم
من در اسـارت بـا قـامـت خـم            او غرقه در خون من غرقه در غم
او روی نیـزه من پـای محـمل

از تیغ گردون هر دو خـزانـیم            چـون طـایــران بـی‌آشـیــانـیـم
در این اسـارت دامـن‌کـشـانـیم            با دشـمـن دیـن هـر دو روانـیم
مـن راه حــق و او راه بـاطـل

آیـد نـسـیـمـی از سـوی نـیــزه            بـرده دلـم را گـلـبــوی نــیــزه
رفـتـه دل مـن  پـهـلـوی نـیــزه            رأس حـسـیـنـم بر روی نـیـزه
من هـمره سر منـزل به منـزل

من شعله دارم در سـینه اکنون            خونین به حالم چشمان گردون
گریان ز ماتم طفـلان محـزون            «یاسر» ازین غم دارم دلی خون
در پیـش رویم صد راه مشکل

از روی نیزه بر من غمگین نظاره‌ای            حـرفی کـنـایـه‌ای سـخـنی یا اشـاره‌ای

پلکی بزن که حال حرم روبه راه نیست            کافی است بزم سوختگان را شراره‌ای

سوسو بزن به سوی من ای سوی دیده‌ام            در آسـمـان به جز تو نـدارم سـتاره‌ای

دسـتم نـمی‌رسـد به سـر نـیـزه‌ات اگـر            در دست زینب است گـریـبان پـاره‌ای

یک قـتـلگـاه رفـتی و صد قـتـلگاه من            گـشـتم به هـر دیـار حـسـین دوباره‌ای

چشمم کبود گشت و جدا از سرت نشد            از بـحـر بـر کـنـار نـگـردد کـنـاره‌ای

با هر تکان نیزه تکان می‌خورد سرت            جانا به گوش نیزه مگـر گـوشـواره‌ای

جایش به روی صورت من درد می‌گرفت            می‌خورد تا که بر رخ تو سنگ خاره‌ای

شبی که بر سر نی، ماه عـالـم‌آرا بود            سـتم به حضرت آدم! چه آشکارا بود

کدام خون جگر خورده در دل تاریخ            به قدر زینب کـبری چنین شکـیبا بود

تـمام آنچـه به آن شـکـل اتـفـاق افـتاد            به چـشم زینب واقـع‌نگـر جـمـیلا بود

همین کـنایه که تخـت یزید را لرزاند            خـلاصۀ هـمۀ خـطـبه‌های شـیـوا بود

به خون پاک شهیدان کـربلا، سوگـند            در این مواجهه بی‌شک یزید رسوا بود

نـهـال سـبـز و دم تـیـز تـیـشـۀ بـیـداد            صدای دین مـحـمـد که واحـسیـنا بود

لب فـرات، یل تـشـنه‌لب، ننـوشید آب            که چشم خیمه، امیدش به دست سقّا بود

گـنـاه سـرور آزادگـان در آن صحـرا            به حاکمان ستم پیشه، گفتن «لا» بود

به جای آب چرا تـیر؛ تیر زهـرآگـین            به کام اصغر شیرخواره‌اش گوارا بود؟

فرشتگـان همه گـریان، ظهر عاشورا            زمین و دشت و دمن، اشک رود و دریا بود

بدن بدن همه خونین و بی‌کفن، عریان            بـه زیـر سُـم سـواران بی‌مـهـابـا بـود

مصائبی که فـلک کرد قـسـمت زینب            به چـشـم زیـنـبـیِ او، تـمـام زیـبا بود

سری که دست یزیدش به خیزران می‌زد            مگر نبود که رأس الحسین زهرا بود؟

غروب شام غریبان و آن خـرابۀ شام            به ساحل دل زینب، چقدر غـوغا بود

زبــان قـافـلـه‌سـالار نـیـنــوا در شــام            بـرنـده‌تـر ز لـب تـیـغ تـیـز اعـدا بود

داد در راه حسینش اقتداری را که داشت           شد خزان آهسته آهسته بهاری را که داشت

مثل پروانه به دور شمع روی شاه گشت           دور کعبه ساخت آن خط مداری را که داشت

هـدیـه‌ای از صبـر در راه ولی الله بـود           بر تنش آن زخم‌های بی شماری را که داشت

خار را با خار دیگر میکشید از پای خود           در میان پای زخمی آه خاری را که داشت

روزها را روزه بود و کل شب را روضه دار           با حسینش طی شده لیل و نهاری را که داشت

کیست زینب باطنا نفس امام عصر خود           داد در راه خودش دار و نداری را که داشت

کیست زینب عـلم از چشم علی آموخته           گاه حیران می نمود آموزگاری را که داشت

لحظه ای خارج نشد از خط توحیدی خود           با تمام حالت زار و نزاری را که داشت

ما رأیت گفت و ظلمت شد دهانش دوخته           قدرت تغییر دنیا با شعاری را که داشت؟

قــافـلـه ســالار حـق و پـیـشـران انـبـیـا           غیر از او این نجمۀ دنباله داری را که داشت؟

لشکر زینب همه بر روی نی دل می‌برند           طاقت بازار و این نیزه سواری را که داشت؟

اعـتـبارش بود آغـوش حـسـین بن علی           زیر سم اسب رفت آن اعتباری را که داشت

عشق یعنی بی‌کرانی که کرانش زینب است           عشق خورشید است اما آسمانش زینب است

عشق یعنی آن ظهوری که شکوهش از علی است           عشق یعنی آن نمازی که اذانش زینب است

دین بجز حُب نیست یعنی که ستونش فاطمه است           فاطمه آن بی‌نشانی که نشانش زینب است

قـبله‌ای دارد جـهـان با نامِ ایـوانِ نجـف           در نجف دیدم که نقشِ آستانش زینب است

حاء و سین و یا و نون و عین و شین و قاف اوست           کاف و ها و یا و عین و صاد جانش زینب است

کعبه است آن محملی که پرده‌دارش اکبر است           کعبه است آن خیمه‌ای که در میانش زینب است

کربلا رود است و اقیانوس آرامش حسین           کربلا منظومه است و کهکشانش زینب است

شام چون خاک است و کاخش پیش او بر باد رفت           کوفه چون کاه است تا کوهِ گرانش زینب است

روی زانوی علمدار است نقـشِ پای او           حضرتِ عباس می‌داند توانش زینب است

آنکه آهش شد حسین و آنکه دادش شد حسن           خوش بحالش که همیشه خانمانش زینب است

هفت دفعه می‌دهد حق را به نام او قسم           حضرت صاحب الزمان هم بر زبانش زینب است

زیـنـبـیون سـرفـرازانِ قـیـامت می‌شوند           سربلند است آنکه در محشر امانش زینب است

*سوره مریم، آیه۱

مـی‌رونـد آزادگـان قــافـلـه در قــافـلـه            از پـی آن قـافـلـه هـلـهـلـه در هـلـهـلـه

کاروان در اشک و آه روی نی خورشید و ماه            از قفا بر دست و پا سلـسله در سلـسله

یک جهان رنج و بلا تهمت و سنگ جفا            از پـی این کـاروان غـائـله در غـائـله

کودکان خون جگر خسته از رنج سفر            پـای آنـهـا غـرق خـون آبـلـه در آبـلـه

بـاز پیـچـیـده به هم نـالـه‌ها در نـاله‌ها            بر سـر بـازارها فـاصـلـه در فـاصـلـه

بر دل دُخت عـلی می‌زند آتش به جان            هر سخن در هر سخن هر گله در هر گله

در میان کـوفیان خطبۀ زینب چه کرد            کـز بـیـان آن فــتـاد ولـولـه در ولـولـه

در اسارت برده آه عندلیب از عندلیب            بال و پر بشکسته‌ها چلچله در چلچـله

«یاسر» از صبر و قرار می‌رسی در نزد یار            باید اینجا داشتن حـوصله در حـوصله

پس از توای گل پرپر، چگونه زنده بمانم            ز بعـد داغ بـرادر، چگـونه زنده بمانم

گره فـتاده بکارم، نمانـده بی‌تـو قـرارم            ز داغت ای گل پرپر، چگونه زنده بمانم

وجودت ای گل معبود، تمام هستی من بود            تمام هستی خواهـر، چگونه زنده بمانم

خزان شده چمن من، شهید بی‌کـفن من            کنار این تن بی‌سر، چگونه زنده بمانم

نه شمعی نه چراغی، نه غنچه‌ای و نه باغی            ز داغ اکبر و اصغر، چگونه زنده بمانم

رسـیـده نـالـۀ مـادر، ز مقـتل تو برادر            ز نـالـۀ دل مـادر، چگـونه زنـده بـمانم

نه محرمی و نه یاری، نه احترام و وقاری            میان قـوم ستـمـگر، چگونه زنده بمانم

به تـازیـانه زنـنـدم ، ز کـربـلا ببـرندم            من از فراق تو دیگر، چگونه زنده بمانم

عدو ز کین گل زهرا، زده به نیزه سرت را            به پای این سر اطهر، چگونه زنده بمانم

توئی امام و امیرم، خـدا کند که بمیرم            که بی‌تو ای مه انور، چگونه زنده بمانم

وفایی از کرم من، بخوان حدیث غم من            ز بعـد داغ بـرادر، چگـونه زنده بمانم

در پــردۀ غـــم مـانـده آوای گـلـویـم            زخـمی شده زیـر و بـم نـای گـلـویم

هر چه نَفَس از سینه رفته برنگـشته            بسته شده از بغـض، مجـرای گلویم

معـلـوم شد از این نـفـس‌های بُـریده            یحـیـی شده روح مـسیـحـای گـلـویم

خون شفق می‌جوشد از هُرم صدایم            خـورشید می‌سوزد ز گـرمای گلویم

حالا سه روزست این كه من لب تر نكردم            از تشـنگی خـشكـیده رگ‌های گلویم

از تـارهای صـوتی‌ام چـیزی نمانده            غـارت شـده انـگـار اجـزای گـلـویم

معـراج، آماده‌ست می‌بـیـنم كه قـاتل            سـر نـیـزه را آورده تا پـای گـلـویـم

داغـی عـمـیـق بـر دل بـاران گذاشتی            ای آن‌که تشـنه سـر به بیـابان گذاشتی

از مال و خانـواده و از جان گذشته‌ای            از مـال و خانـواده و از جـان گذاشتی

باید شنید بر سرت آن شب چه‌ها گذشت            از نیـزه‌ای که سر، به سر آن گذاشتی

خـتـمی بـرای واژۀ انـسـان گـرفـتی و            بر نـی بـنای خـوانـدن قـرآن گـذاشتی

آئـیـنـۀ عــطـوفـت و تـیـغ حـمـاسـه‌ای            ما را در این معـادله حـیران گـذاشتی

مهرت چگونه در دل ما جا گرفته است؟            باغی‌ست این که در دل گلدان گذاشتی

آمدم غـوغا کنم با صحبتم این کوفه را            می‌زند بـرهم تـمامِ غـیرتم این کوفه را
ذرّه‌ای سر خم کنم؟ امکان ندارد یا حسین            خانه ویران کرده گویا عزّتم این کوفه را

خطبه‌ای خواندم صدایم مثلِ حیدر پُر طنین            اضطراب انداختم با هیبتم این کوفه را
بی‌حیاها را پشیمان کردم از شور و طَرَب            زلزله ایجاد کرده صولـتم این کوفه را
روی نیزه رفته‌ای قرآن بخوان قاری من            برده در بُهتِ عمیق از حیرتم این کوفه را
صبر را هم ز صبرِ خویشتن کردم خجل            مضمحل کرده‌ست صبر و طاقتم این کوفه را
من عـلیِّ ثـانـی‌ام رزمـنـده‌ای غُـرّنده‌ام            آمدم غـوغا کنم با صحبتم این کوفه را